Marihuana jako środek odchudzający
Marihuana, znana głównie jako środek rekreacyjny oraz terapeutyczny, coraz częściej pojawia się w debacie publicznej w kontekście potencjalnego wpływu na masę ciała. Czy konopie indyjskie mogą wspomagać odchudzanie, czy to jedynie kolejny mit powielany przez zwolenników legalizacji? Niniejszy artykuł analizuje aktualne dowody naukowe i mechanizmy biologiczne, które mogą łączyć stosowanie marihuany z regulacją masy ciała.
Marihuana i jej główne składniki aktywne
Marihuana zawiera ponad 100 kannabinoidów, spośród których dwa najważniejsze to:
- THC (tetrahydrokannabinol) – główny psychoaktywny składnik konopi.
- CBD (kannabidiol) – niepsychoaktywny, o właściwościach przeciwzapalnych i neuroprotekcyjnych.
Kannabinoidy oddziałują z układem endokannabinoidowym, który pełni kluczową rolę w regulacji apetytu, metabolizmu, gospodarki energetycznej oraz zachowań związanych z przyjmowaniem pokarmu.
Marihuana a apetyt – paradoks głodu i odchudzania
THC jest znane z wywoływania tzw. „gastrofazy” – wzmożonego apetytu po spożyciu. Mechanizm ten polega na stymulacji receptorów CB1 w mózgu, które nasilają przyjemność z jedzenia i zwiększają łaknienie. W teorii więc marihuana powinna sprzyjać przybieraniu na wadze. Jednak…
Badania epidemiologiczne wskazują na odwrotny trend:
- Analiza danych z National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) wykazała, że regularni użytkownicy marihuany mają niższy wskaźnik masy ciała (BMI) niż osoby jej nieużywające.
- Badanie z 2013 roku opublikowane w „American Journal of Medicine” wykazało, że używacze konopi mieli mniejsze obwody talii i lepszy profil metaboliczny niż osoby niepalące marihuany.
Ten paradoks wymaga głębszego zrozumienia.
Możliwe mechanizmy wspierające utratę masy ciała
1. Regulacja gospodarki insulinowej i glukozy
CBD oraz niektóre inne kannabinoidy mogą wpływać pozytywnie na wrażliwość insulinową i poziom glukozy we krwi. Badania sugerują, że użytkownicy marihuany mają:
- niższy poziom insuliny na czczo
- niższe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2
2. Wpływ na mikrobiotę jelitową
CBD wykazuje działanie modulujące florę bakteryjną, co może mieć wpływ na metabolizm i magazynowanie tłuszczu.
3. Redukcja stresu i zaburzeń snu
Przewlekły stres oraz bezsenność to czynniki nasilające przyrost masy ciała. CBD działa anksjolitycznie i poprawia jakość snu, co pośrednio może wspierać proces odchudzania.
4. Hamowanie lipogenezy przez CB2
Aktywacja receptorów CB2 (a nie CB1) może prowadzić do hamowania odkładania tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w kontekście otyłości związanej ze stanem zapalnym.
Czy każdy szczep marihuany działa tak samo?Nie. Różne szczepy konopi mają różne proporcje THC do CBD, co wpływa na ich działanie na organizm:
- Szczepy bogate w THC – mogą pobudzać apetyt i prowadzić do nadkonsumpcji kalorii.
- Szczepy z dominacją CBD lub CBG – potencjalnie tłumią apetyt i wspierają procesy metaboliczne.
W praktyce oznacza to, że tylko niektóre preparaty na bazie konopi mogą sprzyjać redukcji masy ciała, i niekoniecznie te rekreacyjne.
Potencjalne ryzyko i przeciwwskazania
Mimo obiecujących wyników, stosowanie marihuany w celach odchudzających wiąże się z ryzykiem:
- Uzależnienie psychiczne (szczególnie przy wysokich dawkach THC)
- Zaburzenia funkcji poznawczych
- Zmniejszona motywacja do aktywności fizycznej
- Możliwe interakcje z lekami, np. przeciwcukrzycowymi lub przeciwpadaczkowymi
Dlatego stosowanie marihuany jako środka wspomagającego odchudzanie wymaga nadzoru lekarskiego i nie powinno zastępować zdrowej diety ani aktywności fizycznej.
Marihuana medyczna – perspektywa terapeutyczna
W krajach, gdzie marihuana jest legalna jako lek, rozważa się jej zastosowanie w terapii:
- Otyłości powiązanej z insulinoopornością
- Zespołu metabolicznego
- Stanu zapalnego w przewlekłej otyłości
Trwają również badania nad syntetycznymi agonistami i antagonistami receptorów CB1, które miałyby potencjał w leczeniu otyłości bez efektów psychoaktywnych.
Podsumowanie – 7 kluczowych wniosków
- Marihuana może wpływać na masę ciała poprzez układ endokannabinoidowy.
- Niektóre badania wskazują na niższe BMI u jej użytkowników, choć mechanizmy są złożone.
- Nie każdy szczep konopi ma działanie wspierające odchudzanie – duże znaczenie mają proporcje THC/CBD.
- CBD może sprzyjać redukcji masy ciała poprzez poprawę metabolizmu glukozy, snu i redukcję stresu.
- Stosowanie konopi nie jest wolne od ryzyka – w tym uzależnienia i działań niepożądanych.
- Marihuana nie zastępuje zdrowej diety i ruchu, ale może być rozważana jako element wspierający.
- Potrzebne są dalsze badania kliniczne, by jednoznacznie potwierdzić skuteczność konopi w leczeniu otyłości.
Bibliografia
- Penner EA, Buettner H, Mittleman MA. The Impact of Marijuana Use on Glucose, Insulin, and Insulin Resistance among US Adults. Am J Med. 2013.
- Le Foll B, Trigo JM, Sharkey KA, Le Strat Y. Cannabis and Δ9-THC in obesity. Biochim Biophys Acta. 2013.
- Silvestri C, Di Marzo V. The endocannabinoid system in energy homeostasis and the etiopathology of metabolic disorders. Cell Metab. 2013.